در یک سامانه نظارت تصویری دوربین مدار بسته نقش چشم را ایفا می کند. برای اینکه دوربین بتواند تصویر برداری کند، نور از شی جلوی دوربین به دوربین می تابد، این نور پس از عبور از لنز دوربین مدار بسته بر روی سنسور تصویر برداری دوربین، متمرکز می شود. سنسور تصویر برداری نور را به سیگنال الکتریکی تبدیل می کند و دوربین پس از یک فرآیند مشخص، تصویر را تولید و برای ضبط تصویر به سمت رکوردر ارسال می کند. در این محتوا می خواهیم در خصوص لنز دوربین مدار بسته و وظیفه ای که در یک سیستم نظارت تصویری انجام می دهد، توضیح بدهیم.
لنز دوربین مدار بسته چیست؟
لنز یک قطعه از جنس پلاستیکی یا شیشه ای است که وظیفه عبور نور از محیط به درون دوربین را انجام می دهد. به بیان ساده تر، زمانی که دوربین مدار بسته در یک محیط نصب می شود، از کلیه اشیایی که در جلوی دوربین قرار دارند، نور مرئی یا نامرئی به دوربین تابیده می شود. لنز دوربین مدار بسته، نور تابیده شده از اجسام جلوی دوربین را روی سنسور تصویر دوربین متمرکز می کند تا دوربین تصویر با کیفیت تری ارائه کند.
فوکوس لنز دوربین چیست؟
یکی از مفاهیم پایه مهمی که باید در مورد لنز ها بدانیم، فوکوس دوربین مدار بسته است. فوکوس به زبان ساده یعنی شفافیت تصویر دوربین مدار بسته، زمانی که می گوییم فوکوس دوربین مناسب نیست یعنی، تصویر دوربین مدار بسته، شفافیت مطلوب را ندارد و از این رو تصویر دوربین برای ضبط روی dvr یا nvr مناسب نخواهد بود.
آیریس لنز دوربین مدار بسته چیست؟
آیریس یا دریچه عبور نور، یکی از مهم ترین بخش های یک لنز دوربین مدار بسته است. در صورتی که لنز را به چشم تشبیه کنیم، آیریس نقش عنبیه را بازی می کند و وظیفه تنظیم میزان نور عبوری از لنز بر عهده آیریس لنز است. هر چه شدت نور محیطی که دوربین مدار بسته در آنجا نصب شده، بیشتر باشد، دریچه آیریس بسته تر و در صورتی که شدت نور محیط کم تر باشد، دریچه آیریس بیشتر باز می شود تا نور مناسب برای تصویر برداری به سنسور دوربین تابیده شود.
انواع آیریس در دوربین های مدار بسته
لنز های دوربین مدار بسته می توانند آیریس های مختلفی داشته باشند. نخستین نوع لنز های با آیریس ثابت یا فیکس آیریس است. دریچه آیریس این لنز ها، ثابت است و این لنز ها هیچ کنترلی بر میزان عبور نور از آیریس دوربین ندارند. از لنز های فیکس آیریس برای تصویر برداری از مناطقی که شدت نور مناسب و همواره ثابتی دارند استفاده می شود. لازم به ذکر است که لنز های با آیریس ثابت نسبت به بقیه لنز ها، قیمت پایین تری دارند.
نوع دوم لنز های با آیریس دستی یا Manual Iris هستند. دریچه آیریس این دوربین ها هنگام نصب و توسط کارشناس و تکنسین نصب دوربین مدار بسته و با توجه به شدت نور محیط تنظیم می شود. از دوربین های با آیریس دستی، می توان در محیط هایی که شدت نور متفاوتی دارند استفاده کرد اما توجه کنید که تنظیم آیریس دستی نیاز به مهارت مناسبی دارد از این رو در صورتی که از دوربین های منوال آیریس استفاده می کنید باید به دقت آن را تنظیم کنید تا دوربین مدار بسته کیفیت مناسبی داشته باشد.
دسته سوم دوربین های با لنز اتوماتیک آیریس هستند. در این دوربین ها، دریچه آیریس دوربین بصورت اتوماتیک و با تغییر نور محیط تنظیم می شود. از دوربین ها اتوماتیک آیریس برای تصویر برداری در محیط هایی که شدت نور آنها در طول شبانه روز تغییر می کند استفاده می کنند. به عنوان مثال در صورتی که می خواهید فضای بیرونی یک ساختمان را پوشش دهید که شدت نور محیط آن در طول روز و شب متغیر است، استفاده از دوربین های با آیریس اتوماتیک می تواند یک راهکار مناسب باشد. دوربین های با آیریس اتوماتیک از دو مدل آیریس گفته شده در بالا، قیمت بالاتری دارند.
دسته آخر لنز های P-Iris هستند. این لنز ها بیشتر ویژه دوربین های بروزتر هستند. لنز های P-Iris عملکردی شبیه به لنز های با آیریس اتوماتیک دارند با این تفاوت که کنترل شدت نور در لنز های P-Iris با دقت بسیار بیشتری نسبت به لنز های اتوماتیک آیریس انجام می شود و از این رو قیمت لنز های P-Iris نسبت به سایر مدل های معرفی شده در بالا، بیشتر است.
منظور از F-Stop در دوربین مدار بسته چیست؟
F-Stop نشان دهنده حداکثر میزان باز شدن دریچه لنز دوربین مدار بسته است. اف استاپ توسط یک حرف F لاتین در کنار یک عدد نشان داده می شود. هر چقدر عدد کنار F، کوچک تر باشد، دریچه لنز دوربین بیشتر باز می شود و هر چه عدد F-Stop بزرگتر باشد، دریچه لنز دوربین کمتر باز می شود. از همین نکته می توان برای انتخاب لنز ها استفاده کرد. فاکتور F-Stop روی لنز دوربین مدار بسته درج می شود.
برای نصب دوربین در محیط هایی که شدت نور بیشتری دارند باید از لنز هایی استفاده کنیم که F-Stop بزرگ تری دارند. لنز این دوربین های مدار بسته، دریچه تنگ تری دارد و از این رو برای تصویر برداری در محیط های پرنور تر مناسب است. در سوی دیگر در صورتی که بخواهیم دوربین را در محیطی که شدت نور کمی دارد یا اصطلاحا تاریک تر است نصب کنیم باید از لنز هایی که F-Stop کوچک تری دارند استفاده کنیم. دریچه لنز این دوربین ها بیشتر باز می شود و از این حیث، نور کافی برای تصویر برداری وارد دوربین می شود.
فاصله کانونی لنز دوربین مدار بسته
فاصله کانونی دوربین مدار بسته تعیین کننده میزان زاویه دید دوربین است. فاصله کانونی لنز بر حسب میلی متر بیان می شود. هر چقدر فاصله کانونی یا فوکال لنز یک دوربین مدار بسته کوچک تر باشد، زاویه دید دوربین وسیع تر است و هر چقدر فاصله کانونی یک دوربین بزرگ تر باشد، زاویه دید دوربین کوچک تر خواهد بود. به زاویه دید بزرگتر یا وسیع تر اصطلاحا دید واید و به زاویه دید کوچکتر اصطلاحا دید تله گفته می شود.
انواع لنز های دوربین مدار بسته بر حسب فاصله کانونی
همانطور که گفتیم لنز ها می توانند فاصله کانونی مختلفی داشته باشند. لنز های دوربین مدار بسته بر اساس فاصله کانونی به بخش های مختلفی تقسیم می شوند که در ادامه به معرفی هر کدام می پردازیم.
لنز فیکس | لنز ثابت
فاصله کانونی لنز فیکس یا لنز ثبت، همواره ثابت است از این رو زاویه دید دوربین های با لنز ثابت همیشه ثابت است. ناگفته پیداست که قیمت دوربین های با لنز ثابت از بقیه مدل های لنز ارزان تر است از این رو برای پوشش دادن فضاهایی که نیاز به دید کلی از محل داریم می توان از دوربین های با لنز ثابت استفاده کرد.
لنز وریفوکال | لنز متغیر
فاصله کانونی لنز های متغیر یا وریفوکال متغیر است. بر روی بدنه لنز های وریفوکال، دو عدد به چشم می خورد که نشان دهنده بیشینه و کمینه فاصله کانوی است که لنز وریفوکال می تواند روی آن تنظیم شود. تکنسین نصب دوربین مدار بسته، هنگام نصب دوربین با توجه به نیاز مشتری می تواند زاویه دید دوربین را با توجه به فاصله کانونی لنز دوربین، تنظیم کند. قیمت دوربین های با لنز وریفوکال از دوربین های فیکس لنز بیشتر است.
لنز موتواریز | لنز زوم
لنز موتورایز یا زوم لنز عملکردی مانند لنز وریفوکال دارد با این تفاوت که در دوربین های با لنز وریفوکال، تنظیم زاویه دید دوربین توسط تکنسین نصب دوربین مدار بسته و بصورت دستی انجام می شود اما در لنز های موتواریز، تنظیم زاویه دید دوربین بصورت الکترونیکی و با کلیک کردن تکنسین نصب دوربین مدار بسته در محیط نرم افزاری یا صفحه مربوط به تنظیمات دوربین مدار بسته انجام می شود.
