گردشگری هنری در پی شناخت هنرهای ملل دیگروآگاهی از آنان است. ایرانیان از هزاران سال پیش در زمینه انواع هنرها مانند سفالگری، معرق کاری، کاشی‌کاری، قالیبافی، نمدمالی، نقاشی، خوش‌نویسی، مینیاتور و غیره دارای ابداعات و آثار با ارزشی بوده اند. خوشبختانه بسیاری از آنها باقی مانده اند و از جاذبه‌های ایران برای گردشگران هستند.
طی روند تکامل بازار گردشگری، تقاضا برای گردشگری هنری نیز رشد چشمگیری داشه است. در نتیجه این رشد، تمایل مردم به گردشگری با علائق خاص و جست‌و‌جوی مفهوم، هویت و تجاربی ژرف‌تر در فعالیت‌های گردشگری افزایش یافته است. همچنین می‌توان گفت که در سال‌های اخیر عرضه سایت‌ها و تجارب توریسم هنری نیز در این روند رشد و جلب گردشگران اهمیت داشته است.
ایران زمین در عرصه هنر همیشه داعیه‌دار بوده است. مردم این سرزمین بویژه پیش از آشنایی با اعراب بسیار هنردوست و هنرشناس بوده‌اند. اگرچه در سالیان اخیر هنر خار گشته و جادوئی ارجمند شده است هنوز هنردوستان در این سرزمین کم نیستند. بسیاری افراد برای دیدن هنرهای این قدیمی و جدید اقدام به سفر می‌کنند. نه ایرانیان که ذات بشر هنر را دوست می‌دارد بنابراین این شیوه گردشگری شکوه خودش را دارد. نظر به اهمیت موضوع در این مقاله گردشگری هنری مورد بررسی قرار گرفته است.
اهمیت گردشگری هنری
در واقع گردشگری هنری زیرمجموعه «گردشگری فرهنگی» و «گردشگری تاریخی» است و رابطه تنگاتنگی نیز با «گردشگری علائق ویژه» دارد. این مفهوم جدید، حرکت متفاوتی را در حوزه اقتصاد هنر و اقتصاد گردشگری و اقتصاد فرهنگی به‌وجود آورده است؛ آمیزه‌ای که بیش از یک صنعت را شامل می‌شود و تحولی در حوزه اقتصاد به‌وجود آورده است. همچنین هنرهای مختلف، مدت‌هاست که محرکی برای سفر هستند. گردشگران اشتیاق فراوانی برای بازدید از تئاترها، سالن‌های اُپرا، سالن‌های کنسرت و جشنواره‌ها و آثار هنری نشان می‌دهند.
بناهایی که محل برگزاری اجراهای هنری بودند، به اندازه خود اجراها جذابیت دارند و بسیاری از این مکان‌ها هنوز اساس «گردشگری هنری» هستند. بازدید از یک مکان هنری، فعالیت تعطیلاتی محبوبی است. گردشگری هنری عموما شامل بازدید از مکان‌هایی همچون نگارخانه‌های هنری، سالن‌های اپرا، سالن‌های تئاتر، سالن‌های اجرای موسیقی کلاسیک و سنتی، تئاترهای قوی و نمایش‌های آیینی و سنتی، جشنواره‌های هنری و دیدن شاهکارهای هنری و موزه‌های غیرتاریخی می‌شود. در بعضی موارد چند عامل را کنار یکدیگر تلفیق می‌کنند و مثلا یک کنسرت موسیقی در یک فضای تاریخی یا محلی با معماری خاص اجرا می‌شود یا کافه‌گالری‌ها پدید می‌آیند.
خلاصه و جمع‌بندی
رابطه بین هنر و فرهنگ و گردشگری یکی از منابع اصلی رشد گردشگری در دهه‌های اخیر بوده است. در سال‌های اخیر ما شاهد اهمیت روزافزون خلاقیت به عنوان تکمیل کننده مدل‌های متعارف گردشگری فرهنگی بوده‌ایم. هر چند عنوان گردشگری هنری جدید به نظر می‌رسد، اما قطعا قدمتی به اندازه گردشگری دارد. زیرا همواره در قرن‌های متمادی در تمامی فرهنگ‌ها از هنر قدردانی می‌کردند و برای دیدن و تجارت آن اقدام به سفر می‌نمودند.
گردشگری هنری بخش بزرگی از صنعت گردشگری را در بر می‌گیرد. این روش عموما شامل بازدید از مکان‌هایی همچون نگارخانه‌های هنری، سالن‌های اپرا و سالن‌های تئاتر می‌شود. همچنین بازدید از سالن‌های اجرای موسیقی و نمایش‌های آیینی و سنتی نیز در همین زمره است. شرکت در جشنواره‌های هنری و دیدن شاهکارهای هنری و موزه‌های غیر تاریخی نیز در این دسته قرار دارند.
جشنواره‌های فصلی، آئینی، هفته‌های فرهنگی و موضوعی، کارگاه‌های زنده هنری، نمایش نحوه تولید آثار هنری و صنایع دستی و البته فستیوال‌های گروهی، تورهای تخصصی آموزشی، خلاقیت‌پردازی، تاریخ هنر، نمایشگاه فرهنگ و معماری، شناخت ارکان هنری، سبک‌شناسی هنری، موسیقی شناسی، تولید صنایع دستی، کارگاه‌ها و نمایشگاه‌های عکاسی موضوعی، تئاترها و پرفورمنس‌ها نیز از نمونه‌های موفق تورهای هنری هستند. نکته بسیار مهم در این نوع گردشگری اختصاصی بودن هنر و ریشه داشتن آن در فرهنگ کشورها و اقلیم بومی آن منطقه است. آنها را متفاوت و متمایز از سایر نقاط دنیا می‌کند. کشور ما در این زمینه دارای ریشه‌های بسیار عمیق می‌باشد.
