الکتروموتور و اجزای آن

الکتروموتور، یکی از ابتکارات عظیم تکنولوژی مدرن است که توانایی تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی را دارد. این تجهیزات پرکاربرد و پراستفاده در صنعت به دلیل سادگی ساختار، هزینه نسبتاً کم، و امکان تعمیر و نگهداری آسان، جزء اصلی تجهیزات صنعتی محسوب می‌شوند.

از نظر ساختاری، الکتروموتور دو بخش اصلی دارد: استاتور و روتور. استاتور از قطعات فشرده و عایق‌ها ساخته شده و دارای سیم‌پیچ‌هایی است که از داخل آن عبور می‌کنند. روتور نیز شبیه به یک سیلندر با هسته‌های آهنی است و مانند استاتور از ورق‌های زیادی ساخته شده است. در ادامه این مقاله اجزای آن را بیشتر توضیح خواهیم داد. با ما همراه باشید

الکتروموتور چیست؟

کار الکتروموتورها تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی است و یکی از پرکاربردترین و پراستفاده­‌ترین تجهیزات در صنعت هستند. در تمام صنایع، کاربرد الکتروموتورها واضح است و می‌توان گفت که تقریبا در تمامی صنایع کاربردهای فراوانی دارند. در ادامه‌­ی مقاله قصد داریم در مورد کاربرد االکتروموتور و اجزای آن و همچنین چالش هایی که برای ما ایجاد می کنند، صحبت نماییم.‌

سه دلیل عمده­‌ی شهرت الکتروموتورها

ساخت ساده
قیمت نسبتا کم
تعمیر و نگهداری راحت

از بین انواع مختلف الکتروموتورها، الکتروموتورهای القایی سه فاز، بیشترین کاربرد را دارند به طوری که به راحتی می توان هزاران کاربرد از موتورهای القایی سه فاز را نام برد!!! از صنعت نساجی گرفته تا صنعت سنگ، چوب، فولاد، عمران، صنایع نظامی و هرکجا که فکرش را کنید.

الکتروموتورها می­‌توانند گشتاورهای مختلفی را تولید کنند، لذا برای ماشین های صنعتی بزرگ، ساخت محصولات، پردازش و بسیاری از کاربردهای دیگر استفاده می­‌شوند.

کاربرد الکتروموتورها

آسانسورها
جرثقیل‌ها
ماشین های تراشکاری
بازوی ربات‌ها
کانوایرها
سنگ‌ شکن‌ ها
میکسرها
و …

الکتروموتور و اجزای آن

بحث را با معرفی اجزای الکتروموتور القایی سه فاز ادامه می‌دهیم!!

به طور کلی موتور دارای سه قسمت زیر است:

استاتور
روتور
و سیم پیچ­‌های استاتور

همانطور که می دانیم، دو جز اصلی الکتروموتور القایی، استاتور و روتور است، و هنگامی که با یکدیگر شروع به کار می­‌کنند، انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی تبدیل می‌­شود. استاتور از عایق و قطعات فشرده ی آهن تشکیل شده و دارای اسلات هایی است که سیم پیچ­‌های استاتور از داخل آن عبور می کند.

در مرکز استاتور، روتور قرار گرفته که شبیه به یک سیلندر با هسته های آهنی می باشد و مانند استاتور به صورت ورق ورق ساخته شده است. روتور به شفت الکتروموتور چسبیده و توسط بلبرینگ‌ها (یاتاقان ها) محافظت شده و امکان چرخش شفت را به همراه بدنه­‌ی استاتور فراهم می­‌نمایند. شفت، انرژی مکانیکی ایجاد شده توسط روتور را به بار انتقال داده و فاصله­‌ی هوایی بین استاتور و روتور را حذف می­‌کند.

قرار گرفتن همه ی این اجزا در کنار یکدیگر،‌ یک قفس دوار را تشکیل داده که بسیار شبیه به قفس سنجاب می باشد. لذا به همین علت است که به الکتروموتورهای القایی، الکتروموتور قفس سنجابی نیز گفته می شود. حفاظت از این مجموعه، توسط بدنه صورت می‌­گیرد، این بدنه شامل قاب موتور و سپر انتهایی (End bell) است.

سپر انتهایی، تجهیزی در داخل الکتروموتورها است که جزیی از محفظه بوده و از قطعات چرخان و بلبرینگ ها محافظت و پشتیبانی می­­‌کند. بعضی اوقات از این تجهیز به عنوان براکت انتهایی یا محافظ نیز یاد می­‌شود. این دستگاه ها از مواد محکمی ساخته شده اند که برای پوشش دادن سیم پیچ های انتهایی روتور استفاده می­‌شوند.

اکنون وارد این بحث شویم که این الکتروموتور پرکاربرد و پراستفاده چه چالش هایی برای ما می­­‌تواند ایجاد نماید؟؟

الکتروموتور چاره ی بسیاری از مشکلات در صنعت است، با این حال به شدت می‌­تواند چالش برانگیز باشد، هرچه سایز، زور و توان الکتروموتور بیشتر شود، چالش­‌هایش نیز بیشتر شده، و ما باید بتوانیم این چالش ها را شناخته و آن‌ها را حل نماییم، اما این چالش­ ها کدامند؟