کاناپه‌گردی CouchSurfing یک شیوه جهانی برای پذیرش مهمان از طریق اینترنت و ابزارهای الکترونیک است. در کاناپه‌گردی (کوچ‌سرفینگ) افراد از طریق اینترنت با میزبان خود آشنا شده و برای مسافرت به خانه این افراد نقل مکان می‌کنند. در این روش از صنعت گردشگری می‌توان ارتباط مستقیم با بومیان هر منطقه گردشگری برقرار کرد.
یکی از جاذبه‌های سفر کردن ارتباط مستقیم و بدون واسطه با مردم بومی همان منطقه است. میزان این ارتباط و اهمیتش بستگی به گردشگران دارد. اولویت برخی گردشگران، جاذبه‌های تاریخی و طبیعی است و برای شخص دیگه ارتباط با مردم بومی خیلی اهمیت دارد. پروژه‌های زیادی توی دنیا برای ایجاد این ارتباط بین مسافر و جامعه بومی مقصد تعریف و اجرا شده است. بعضی از آنها هزینه دارند و تعدادی هم رایگان هستند. از بین همه این پروژه‌ها کوچ سرفینگ تا به امروز از همه موفق‌تر بوده چون توانسته اقامت رایگان را با ارتباط بین افراد ترکیب کند.
روش کوچ‌سرفینگ در جهان با استقبال بسیار زیادی مواجه شده است. در این بخش، مفهوم کاناپه‌گردی توضیح داده می‌شود. کاناپه‌گردی که اغلب به اختصار CS نامیده می‌شود یک شبکه مبتنی بر اینترنت برای گردشگرانی است که تمایل دارند افراد بومی را در مقصدشان ملاقات کنند. در اینگونه سایت‌ها، هر یک از اعضاء پروفایلی برای خود دارد که در آنجا اطلاعاتی راجع به خود و علائق شخصی‌اش را بیان می‌کند.
مفهوم کاناپه‌گردی (کوچ‌سرفینگ)
کاوچ سرفینگ یا کوچ‌سرفینگ به معنای کاناپه گردی یک سایت گردشگری است. این سایت به صورت یک شبکه اجتماعی و یکی از معروف‌ترین پرتال‌های گردشگری در اینترنت است که در زمینه «مهمان‌نوازی و اقامت رایگان» فعالیت می‌کند. چند سالی هست که این سایت بین ایرانیان نیز به محبوبیت قابل توجهی دست یافته‌است.
در شکل زیر لوگوی وب سایت نشان داده شده است. همانطور که در طراحی این شکل دیده می‌شود یک کاناپه به همراه کره زمین در کنار هم قرار گرفته‌اند که بیانگر همان عقیده بنیادی ایجاد این وبسایت است. فلسفه ایجاد وبسایت CouchSurfing این است که مردم تمام نقاط دنیا را کنار هم جمع کند تا افکار و فرهنگ‌های خود را با دیگران به اشتراک بگذارد.
هدف نهایی این وبسایت آن است که افراد بتوانند مکان‌هایی با هزینه پایین جهت اقامت در کشور مقصد پیدا کنند. در این دنیا میلیون‌ها نفر با علائق و سلیقه‌های متفاوت وجود دارند. هدف از کاناپه‌گردی این است که فرد فرصت آشنایی با این افراد را پیدا کند. زندگی خود را با آنها به اشتراک گذارد، آنها را درک کند و از همه مهم‌تر از بودن در کنار آنها لذت ببرد. در این وبسایت، اعضایی در سنین مختلف وجود دارند که ممکن است مجرد یا متاهل و دارای خانواده باشند. همچنین افرادی با مشاغل مختلف اعم از دانشجو، خانه‌دار، پزشک و هر شغلی که فکر کنید وجود دارند. پذیرایی از افراد حاضر در این وبسایت این فرصت را به شخص می‌دهد که با افرد جدیدی دوست شده و از تجربیات آنها بهره‌مند شود.
کاناپه‌گردی در فرهنگ ایران
در فرهنگ ایرانی کاناپه‌گردی سنتی دیرینه و باستانی است با این وجود در سالیان اخیر بار مفی پیدا کرده است. برخی موارد از کوچ‌سرفینگ با عنوان عامیانه چتربازی یاد می‌شود و به نوعی مزاحمت برای میزان همراه دارد. بسیاری افراد از کلان شهرها به خانه‌های بومیان مناطق دورافتاده‌تر رفته و برای آنها ایجاد دردسر می‌کنند. این موضوع با ذات کاناپه‌گردی در تناقض آشکار است. با این وجود همیشه مهمانی و رفتن به خانه دیگران برای اقامت در ایران مرسوم بوده است.
در ایران و کشورهای خاورمیانه که حضور در منازل دیگران و شب را به سر کردن امری متداول و رایج است. اما در کشورهای غربی اینگونه نیست و شب کمتر کسی در منزل دیگران می‌خوابد. به‌طور کلی مردمان غرب عادت دارند روی تخت بخوابند. در هر خانه نیز مطابق با فرهنگ‌شان تنها به تعداد خود ساکنین خانه تخت وجود دارد. بنابراین اگر یک زمانی به هر دلیلی کسی شب را در منزل کس دیگر سر کند باید روی کاناپه بخوابد. معنای کوچ‌سرفینگ نیز از همین قضیه ناشی می‌شود.
خدمات میزبانی در اینگونه سفرها رایگان است. اما این بدان معنا نیست که میزبان باید برای مسافر پول خرج کند، در این سیستم، میزبان نباید برای فراهم کردن محل اقامت از میهمان درخواست پول کند. همچنین، میهمان نیز حق ندارد خرجی به گردن میزبان بگذارد و نباید از سیستم سوءاستفاده نماید. البته تقبل هزینه به صورت داوطلبانه مجاز است.
خلاصه و جمع‌بندی
کاناپه‌گردی روشی برای پس‌انداز پول است؛ با اینحال ذخیره پول تنها انگیزه کاناپه‌گردی نیست. حتی وقتی فرد بخواهد در هتل بخوابد نیز باید مقداری پول اضافی با خود داشته باشد. یک عضو این سایت افراد را به علاقه‌مند شدن نسبت به سایر اعضاء، داشتن یک فکر روشن در حین سفر، اشتیاق به دیدن افراد جدید راهنمایی می‌کند. برخی افراد، کاناپه‌گردی را نوعی سرگرمی می‌دانند. با این حال افراد دیگری هستند که کاناپه‌گردی را بعنوان یک سبک زندگی انتخاب نموده اند.
اقامت در کنار افراد بومی تجربه افراد را بیشتر نموده و درک آنها از آداب و فرهنگ‌های کشورهای دیگر را بهبود می‌بخشد. در جریان کاناپه‌گردی یک گردشگر با افراد مختلفی از مجرد تا متاهل، از دانشجو تا تاجران، شهرنشین‌ها تا روستاییان، افراد نوجوان تا افراد بازنشسته و غیره آشنا می‌شود. نکته مشترک تمامی این افراد، تمایل آنها برای مسافرت و مواجهه با مردمی از کشورهای مختلف است.
با توجه به گستردگی استفاده از اینترنت و رواج کوچ‌سرفینگ در دوره فعلی، بدون شک داشتن امکانات اقامتی و تسهیلات رفاهی مناسب عامل مهمی در جذب تعداد بیشتری بازدیدکننده (گردشگر) خواهد بود. یکی از ملاحظات مهم گردشگران – صرف نظر از اینکه کشور مقصد را به شیوه کاناپه‌گردی یا به شیوه سنتی انتخاب کرده باشد- وجود تسهیلات توریستی و اقامتی مناسب در کشور مقصد است. بنابراین، جهت بهره‌گیری هرچه بیشتر از کاناپه‌گردی جهت ترویج گردشگری، باید در ابتدا امکانات و زیرساختارهای مناسب در کشور فراهم شود.
